... điều ấy chẳng tuyệt vời sao? ...

“Just whistle and I’ll come to you!”

素敵だね

風が寄せた言葉に
泳いだ心
雲が運ぶあしたに
弾んだ声

つきが揺れる鏡に
震えた心
ほしが流れ零れた
柔らかい涙

素敵だね
二人手を取り歩けたなら
行きたいよ
キミの街 家 腕の中

その胸
からだあずけ
よいにまぎれ
夢見る

風は止まり言葉は
優しい幻
雲は破れあしたは
遠くの声

月が滲むかがみを
流れた心
星が揺れて降れた
隠せない涙

素敵だね
二人手を通り歩けたなら
行きたいよ
キミの街 家 腕の中

その顔
そっと触れて
あさに溶ける
夢見る

Suteki Da Ne (Romanized Japanese)

kaze ga yoseta kotoba ni
oyoida kokoro
kumo ga hakobu ashita ni
hazunda koe

tsuki ga yureru kagami ni
furueta kokoro
hoshi ga nagarekoboreta
yawarakai namida

suteki da ne
futari te wo toriaruketa nara
ikitai yo
KIMI no machi ie ude no naka

sono mune
karada azuke
yoi ni magire
yumemiru

kaze wa tomari kotoba wa
yasashii maboroshi
kumo wa yabure ashita wa
tooku no koe

tsuki ga nijimu kagami wo
nagareta kokoro
hoshi ga yurete koboreta
kakusenai namida

suteki da ne
futari te wo tooriaruketa nara
ikitai yo
KIMI no machi ie ude no naka

sono kao
sotto furete
asa ni tokeru
yumemiru

Isn't it Wonderful?

In words gathered by wind
(My)heart swam
To tomorrow carried on clouds
(My)voice excited

To mirror where moon sways
(My)heart trembled
Stars, overflowing, that spill
Soft tear

Isn't it wonderful?
If we could walk holding hands
I want to go to
Your town, home, in your arms

On your chest
(My)body in clasp
Disappeared in night
I dreamed of

Wind halted, the words are
Gentle illusion
The tomorrow torn by clouds
Distant voice

To mirror blurred moon (on the water)
(My)heart flow
Stars that shook and spill
Tears that cannot be hidden

Isn't it wonderful?
If we could walk holding hands
I want to go to
Your town, home, in your arms

Your face
(I) softly touch
Dissolved in morning
I dreamed of

Cuộc đời yêu như vợ của ta ơi...

 Cuộc đời yêu như vợ của ta ơi
Năm xưa ta nói rất nhiều “cực kỳ” và “hết sức”
Tội nghiệp nhất là ta nói chân thành rất mực
Chưa biết rằng “trời” còn xanh hơn “trời xanh”
Ta thiếu sự trầm lắng đúc nên bởi nhiệt tình.
Ta cứ nghĩ đồng chí rồi thì không ai xấu nữa
Trong hàng ngũ ta chỉ có chỗ của yêu thương
Đã chọn đường đi, chẳng ai dừng ở giữa
Mạc Tư Khoa còn hơn cả thiên đường.
Ta nhất quyết đồng hồ Liên Xô tốt hơn đồng hồ Thụy Sĩ
Mường tượng rằng trăng Trung Quốc tròn hơn trăng nước Mỹ
Sự ngây thơ đẹp tuyệt vời và ngờ nghệch làm sao
Một phần tư thế kỷ đã qua đi và có lẽ bây giờ ta đã biết
Thế nào là yêu thương thế nào là chém giết
Ta đã thấy những chỗ lõm chỗ lồi trên mặt trăng sao
Những vết bùn trên tận đỉnh chín tầng cao
Sức ta tăng bội phần khi ta say đến trở thành rất tỉnh
Ta đã có thể nói với quân thù những lời bình tĩnh:
“Tất cả những gì xấu xa của tao là thuộc về mày
Tất cả những gì tốt đẹp của mày là thuộc về tao”
Năm xưa ta vô tình tô đẹp cuộc đời để mà tin
Nay ta càng thêm tin mà không cần tô gì nữa cả
Quen thuộc rồi mọi bất ngờ kỳ lạ
Ta đã trả giá đau và ta đã học nhìn.
Ta đã gặp những điều không hề chờ gặp
Nào đâu phải chỉ là rắn phục giữa vườn hoa
Những kẻ tốt đến yếu mềm chỉ là đồ giẻ rách
Rắn còn nằm cuộn khúc giữa lòng ta
Ta suy nghĩ 8000 đêm đánh giặc
Nghiền tâm tư cùng những hạt ngô bung
Giữa đạn bom ta lọc ra hạnh phúc
Tim dần trong sáng mãi đến vô cùng
Ta đã sống những phút giờ sự thật
Tầm dân tộc ta và kích tấc loài người
Bừng vẻ đẹp chắc và bền của đất
Thung lũng đau xưa vàng rực những mùa vui...
Ta hiểu được những ai đã sai và có thể còn sai
Và chất người trong ta cộng sản thêm chút nữa
Trút vỏ thần tượng đi càng lồng lộng con người
Phía trước đằng sau bên ngoài và chính giữa
Như Quảng Bình, Vĩnh Linh càng yêu trong khói lửa
Ta nhìn hết sự xấu xa và bỗng nở nụ cười
Mở đài địch như mở toang cánh cửa
Nghe nó chửi mà tin ở ngày mai
Ta đau lắm những nỗi đau sinh nở
Cuộc đời thân như hơi thở ta ơi
Ta vui lắm những niềm vui cởi mở
Cuộc đời yêu như vợ của ta ơi...

Việt Phương - 1969

... Phụ nữ xấu như tách trà lặng lẽ tỏa hương ...

(trích Chương 15 - DŨNG KHÍ CỦA NHÀ QUẢN LÝ, tác phẩm Thuỷ chử Tam quốc (Lẩu Tam Quốc) của tác giả Thành Quân Ức)

Ngồi trong sân vắng vẻ, tách trà như tâm tình của cô gái. Xuân qua thu lại, thế sự như mây. Người đời hay nói: rượu, thuốc lá, trà là ba báu vật của đàn ông. Tài nữ như thuốc lá, mỹ nữ như rượu nồng, còn phụ nữ xấu chỉ lặng lẽ như trà tỏa hương. So với hương trà man mác, vô luận khói thuốc đắng cay hay men rượu nồng nàn, đều thành dung tục. Song người đời lại say mê sự kích thích của rượu và thuốc lá, ít ai thư thái để tận hưởng vị thanh khiết của trà.

Đúng vậy, phụ nữ xấu không lồ lộ vẻ đẹp trời ban, song tâm hồn họ thanh tao như hương trà.

Xa lánh thế gian huyên náo mới có thể giữ được sự thuần khiết của tâm hồn, mới có thể hiểu nhã thú của đời người. Phụ nữ xấu, bất kể đi làm hay ở nhà, việc gì họ làm cũng chỉn chu. Phụ nữ xấu lương thiện, biết hy sinh, không cầu báo đáp, không tranh giành, hệt như hương trà u mặc thời ẩn thời hiện.

Song, trong khi người đời tán dương tài nữ, xum xoe mỹ nữ thì họ lại đối xử với phụ nữ xấu thật bất công. Phụ nữ xấu chan chứa thương yêu mà không một ai nhớ họ, nhưng họ cũng không để ý mà chỉ rút vào im lặng. Trong khi những người đẹp làm bao chuyện ầm ĩ, phụ nữ xấu vẫn thản nhiên giữ gìn mỹ đức. Có một điều an ủi, nhiều người đẹp khi trút lớp phấn son ra, họ xấu hổ không còn đứng trước phụ nữ xấu.

Phụ nữ xấu yêu ai, người đó sẽ là người tình trong mộng. Họ khiêm nhường, khiêm nhường như tách trà. Một làn gió nhẹ thổi qua, mặt tách trà gợn sóng, chờ đợi người tới thường thức. Mà người thưởng trà sẽ có được một đời hạnh phúc.

Mất điểm trước nhà ... bạn trai

Cô gái ra mắt bố mẹ người yêu không chuẩn bị kỹ nên rơi vào hoàn cảnh bất lợi: Cô đã gầy lại mặc bộ quần bò, áo sẫm màu nên người càng như cái que. Đã vậy đôi kính cận gọng đen làm mọi người cứ liên hệ đến diễn viên "Cô gái xấu xí" trong bộ phim đang chiếu trên truyền hình.

Người yêu cô là con trai một nên điều xét nét quan trọng nhất của bố mẹ anh ta là sức khỏe và tính nết đảm đang, hiền hậu của con dâu tương lai. Cô mất điểm về sức khỏe lại mất điểm thêm về ứng xử như chào hỏi lí nhí, không tham gia một vài việc của gia đình đã thế lại cứ ngồi như khách đợi người yêu lăng xăng rót nước, gọt quả, chạy tới, chạy lui.

Sau buổi ra mắt cô hồi hộp chờ tin vui, tức tin bố mẹ người yêu bật đèn xanh cho cưới mùa này. Nhưng tin vui chưa đến. Anh người yêu buồn rầu báo tin, bố mẹ anh chê cô gầy yếu, cận thị nặng nên có vẻ ngại việc không hiểu sau này việc sinh nở, nuôi con, lo việc gia đình ra sao? Ông bà gợi ý con trai có thể chọn người khỏe mạnh, tháo vát hơn không?

Nghe thấy thế, cô gái bừng bừng tức giận chê trách ông bà đủ điều qua người yêu trong đó có câu nói khá nặng nề khiến anh ta rất buồn phải đến hỏi nhà tư vấn. Câu nhận xét nặng nề đó là:
- Bố mẹ anh quá đáng vừa vừa thôi. Thất đức như thế chết không nhắm mắt đâu!

Nhà tư vấn hỏi lại anh ta: Sau trận lôi đình như thế thái độ của cô ấy với anh như thế nào? Anh cho biết cô ấy khóc như mưa như gió, nói là rất yêu anh, nếu không lấy được anh cô ấy sẽ ở vậy suốt đời hoặc bỏ công việc, bỏ học tập vào chùa cắt tóc đi tu.

Hỏi thêm về nhân thân cô này nhà tư vấn được biết: cô học giỏi, đỗ thủ khoa, có rất nhiều việc làm chờ đợi, tính nết rất tốt, tuy hơi vụng về. Cô ấy bị quá sốc về lời nhận xét xấu về mình nên phản ứng không suy nghĩ.

Nhà tư vấn gặp hai người và lộ với họ điều bí mật của mình là chính nhà tư vấn khi lần đầu ra mắt gia đình người yêu cũng bị chê ủng chê eo là gầy, khô (chỉ thiếu cận thị). Bà chị người yêu còn nói: Người như chiếc đũa ấy thì sinh nở thế nào? Cũng may người yêu không nói điều tệ hại ấy cho nhà tư vấn lúc đó mà chỉ bàn về kế hoạch tẩm bổ, bồi dưỡng, cải tiến việc ăn mặc. Để bố mẹ tin anh còn dẫn chứng khoa học này nọ để cuối cùng bà mẹ khó tính của anh cũng gật gù: ừ có nhiều người con gái gầy guộc nhưng đẻ tốt, càng đẻ càng thay máu, thay da, đổi thịt. Nhờ thế nhà tư vấn mới có cuộc sống hạnh phúc như hôm nay.

Vì thế thay vì khóc lóc đau khổ tuyệt vọng cô gái hãy cố gắng cải thiện hình ảnh của mình trước bố mẹ người yêu. Nhà tư vấn sẽ giúp đỡ tận tình nhất định họ sẽ vượt qua khó khăn trở ngại... Chậm cưới một năm có đủ thời gian chuẩn bị kỹ càng lại hóa hay!

Báo Gia đình - Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam - Số 43/2008

Thề non nước - Tản Đà

Thề non nước

Sáng tác: Tản Đà

Nước non nặng một lời thề,
Nước đi đi mãi, không về cùng non.
Nhớ lời nguyện nước thề non,
Nước đi chưa lại, non còn đứng không.
Non cao những ngóng cùng trông,
Suối khô dòng lệ chờ mong tháng ngày.
Xương mai một nắm hao gầy,
Tóc mây một mái đã đầy tuyết sương.
Trời tây ngả bóng tà dương,
Càng phơi vẻ ngọc, nét vàng phôi pha.
Non cao tuổi vẫn chưa già,
Non còn nhớ nước, nước mà quên non.
Dù cho sông cạn đá mòn,
Còn non còn nước hãy còn thề xưa.
Non cao đã biết hay chưa?
Nước đi ra biển lại mưa về nguồn.
Nước non hội ngộ còn luôn,
Bảo cho non chớ có buồn làm chi.
Nước kia dù hãy còn đi,
Ngàn dâu xanh tốt non thì cứ vui.
Nghìn năm giao ước kết đôi,
Non non nước nước chưa nguôi lời thề.

*******

Tác giả

Tản Đà (1889-1939) là bút danh của Nguyễn Khắc Hiếu. Quê ở Khê Thượng, Bất Bạt, nay thuộc Ba Vì, Hà Tây. Tinh thông Hán học, phong tình tài hoa. Thuở nhỏ theo học Hán Văn nhưng bị hỏng mấy khoa thi Hương. Ông ra làm báo, viết cho tờ Ðông Dương tạp chí , Nam Phong tạp chí, rồi vào Sài Gòn viết cho báo Thần Chung, Ðông Pháp thời báo .

Ông qua đời tại Hà Nội ngày 7-5-1939. Là thi sĩ tài ba, tên tuổi chói sáng trên thi đàn Việt Nam những năm hai mươi của thế kỷ này.

Các tác phẩm của ông gồm có: Giấc mộng con, Giấc mộng lớn, Khối tình con, Tản Đà, v.v…

Ông là người dịch thơ Đường hay nhất ở nước ta. Cái Tôi lãng mạn bay bổng là hồn thơ Tản Đà: đằm thắm, thiết tha, buồn nhiều mà vẫn gắn bó với quê hương đất nước. Hoài Thanh xem Tản Đà là “người của hai thế kỷ” vì thơ ông là cái vạch nối giữa hai nền văn học của dân tộc: cổ điển và hiện đại.

Xuất xứ, chủ đề

- Bài thơ “Thề non nước” được Tản Đà sáng tác trước, sau lại đưa vào truyện ngắn cùng tên. Cô đào Vân Anh và du khách cùng nối lời nhau mà thành bài thơ khi cùng ngắm, cùng vịnh bức cổ họa sơn thủy. 4 câu đầu là lời của du khách; 10 câu tiếp là của cô đào Vân Anh, 6 câu tiếp theo là của du khách; 2 câu cuối là lời Vân Anh. Bài thơ gồm 22 câu lục bát, nhạc điệu du dương, thiết tha.

- Qua việc vịnh bức tranh sơn thủy, bài “Thề non nước” thể hiện một mối tình thủy chung của lứa đôi, đồng thời gửi gắm một tình yêu nước thầm kín và sâu nặng.

Côn Sơn ca - 崑山歌

崑山歌

崑山有泉，
其聲冷冷然，
吾以為琴弦。
崑山有石，
雨洗苔鋪碧，
吾以為簞席。
岩中有松，
萬里翠童童，
吾於是乎偃息其中。
林中有竹，
千畝印寒綠，
吾於是乎吟嘯其側。
問君何不歸去來，
半生塵土長膠梏。
萬鐘九鼎何必然，
飲水飯蔬隨分足。
君不見：董卓黃金盈一塢，
元載胡椒八百斛。
又不見：伯夷與叔齊，
首陽餓死不食粟？
賢愚兩者不相侔，
亦各自求其所欲。
人生百歲內，
畢竟同草木。
歡悲憂樂迭往來，
一榮一謝還相續。
丘山華屋亦偶然，
死後誰榮更誰辱。
人間箬有巢由徒，
勸渠聽我山中曲。


Côn Sơn ca

Côn Sơn hữu tuyền,
Kỳ thanh lãnh lãnh nhiên,
Ngô dĩ vi cầm huyền.
Côn Sơn hữu thạch,
Vũ tẩy đài phô bích,
Ngô dĩ vi đạm tịch.
Nham trung hữu tùng,
Vạn lí thuý đồng đồng, (1)
Ngô ư thị hồ yển tức kì trung.
Lâm trung hữu trúc,
Thiên mẫu ấn hàn lục,
Ngô ư thị hồ ngâm tiếu kì trắc.
Vấn quân hà bất quy khứ lai, (2)
Bán sinh trần thổ trường giao cốc ? (3)
Vạn chung cửu đỉnh hà tất nhiên, (4)
Ẩm thuỷ phạn sơ tuỳ phận túc.
Quân bất kiến: Đổng Trác hoàng kim doanh nhất ổ, (5)
Nguyên Tái hồ tiêu bát bách hộc. (6)
Hựu bất kiến: Bá Di dữ Thúc Tề, (7)
Thú Dương ngạ tự bất thực túc ?
Hiền ngu lưỡng giả bất tương mâu,
Diệc các tự cầu kì sở dục. (8)
Nhân sinh bách tuế nội,
Tất cánh đồng thảo mộc.
Hoan bi ưu lạc điệt vãng lai,
Nhất vinh nhất tạ hoàn tương tục.
Khâu sơn hoa ốc diệc ngẫu nhiên,
Tử hậu thuỳ vinh cánh thuỳ nhục.
Nhân gian nhược hữu Sào Do đồ, (9)
Khuyến cừ thính ngã sơn trung khúc.

(1) Có sách chép: Côn Sơn hữu tùng, vạn cái thuý trùng trùng.
(2) Bỏ đi về. Lấy theo ý của bài Quy Khứ Lai Từ của Đào Tiềm đời Tấn, Trung Quốc.
(3) Chất keo và cái còng tay. Ý nói sự ràng buộc.
(4) Chung, vạc (chung ở đây là hộc lớn (gồm 6 hộc nhỏ 44 đấu), và vạc để nấu ăn, chỉ nhà giàu sang).
(5) Người cuối đời Đông Hán (Trung Quốc), một đại thần gian ác. Khi vua Hán Linh đế chết, Đổng Trác ở chức Tiền tướng quân phế vua thiếu đế và giết Hà Thái Hậu, tự phong chức Thừa tướng, chuyên quyền giàu sang rất mực. Nhưng cuối cùng bị Lữ Bố theo mưu Vương Doãn giết chết, gia sản bị tịch thu.
(6) người đời Đường (Trung Quốc) thời vua Đại Tông giữ chức Trung thư thị lang, cũng rất giàu, chứa hồ tiêu để buôn, chuyên quyền, tham nhũng, vua khuyên nhiều lần không được, bắt phải tự vẫn.
(7) Bá Di, Thúc Tề: tương truyền là hai anh em con vua nước Tô Trúc đời nhà Thương. Khi Võ Vương nhà Chu diệt nhà Thương, hai anh em đã từng đón đường vua Chu Vũ Vương để can ngăn không được (lấy lẽ tôi không đánh vua) nên không phục, quyết không ăn thóc nhà Chu, bỏ vào núi Thú Dương, chịu ăn rau mà chết đói.
(8) Lòng tham muốn.
(9) Sào Phủ và Hứa Do, hai cao sĩ đời thượng cổ Trung Quốc và đều không ưa danh lợi, lên núi ở ẩn. Tương truyền vua Nghiêu hai lần mời Hứa Do, định nhường ngôi trị vì thiên hạ nhưng Hứa Do đều từ khước, lại còn ra bờ sông rửa lỗ tai! Sào Phủ dắt trâu xuống định cho trâu uống nước, nhưng khi nghe Hứa Do nói vì sao rửa tai bèn kéo trâu lên, sợ nước ấy sẽ làm bẩn miệng trâu! Sau vua Nghiêu mới truyền ngôi cho Thuấn.


Bài ca Côn Sơn
Người dịch: nhóm Đào Duy Anh

Côn Sơn có khe,
Tiếng nước chảy rì rầm.
Ta lấy làm đàn cầm.
Côn Sơn có đá,
Mưa xối rêu xanh đậm,
Ta lấy làm chiếu thảm.
Trên núi có thông,
Muôn dặm rờn rơn biếc một vùng,
Ta tha hồ ngơi nghỉ ở trong.
Trong rừng có trúc,
Nghìn mẫu in biếc lục,
Ta tha hồ ca ngâm bên gốc.
Ngươi sao còn chửa về đi!
Nửa đời bụi bặm hoài lăn lóc,
Muôn chung, chín đỉnh có làm gì?
Nước lã, cơm rau miễn tri túc,
Ngươi chẳng thấy Ðổng Trác ngọc vàng chất đầy nhà?
Nguyên Tải hồ tiêu tám trăm hộc?
Lại chẳng thấy Bá Di với Thúc Tề?
Thú Dương chết đói không ăn thóc?
Hiền ngu dù chẳng giống nhau đâu,
Cũng đều muốn thoả lòng sở dục.
Người đời trong trăm năm,
Rốt cuộc như thảo mộc.
Vui buồn lo sướng đổi thay nhau,
Một tươi một héo vẫn tương tục.
Cồn hoang lầu đẹp cũng ngẫu nhiên,
Chết rồi ai vinh với ai nhục?
Nhân gian nếu còn bọn Sào Do,
Khuyên hãy nghe ta ca một khúc.


Côn sơn ca
Sáng tác: Nguyễn Trãi

Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Côn Sơn có đá rêu phơi,
Ta ngồi trên đá như ngồi chiếu êm.
Trong ghềnh thông mọc như nêm,
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm.
Trong rừng có bóng trúc râm,
Dưới màu xanh mát ta ngâm thơ nhàn.

Về đi sao chẳng sớm toan,
Nửa đời vướng bụi trần hoàn làm chi.
Muôn chung chín vạc làm gì,
Cơm rau nước lã nên tuỳ phận thôi.
Đồng, Nguyên để tiếng trên đời,
Hồ tiêu ăm ắp, vàng mười chứa chan.
Lại kia trên núi Thú San,
Di, Tề nhịn đói chẳng màng thóc Chu.
Hai đàng khó sánh hiền ngu,
Đều làm cho thoả được như ý mình.

Trăm năm trong cuộc nhân sinh,
Người như cây cỏ thân hình nát tan.
Hết ưu lạc đến bi hoan,
Tốt tươi khô héo tuần hoàn đổi thay,
Núi gò đài các đó đây,
Chết rồi ai biết đâu ngày nhục vinh.
Sào, Do bằng có tái sinh,
Hãy nghe khúc hát bên ghềnh Côn Sơn.

(Bản dịch trong sách “Thơ chữ Hán Nguyễn Trãi”)

Côn Sơn: Một ngọn núi ở xã Chí Ngại, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương (Bắc Việt), trên núi có động Thanh Hư, dưới có cầu Thấu Ngọc, đều là thắng cảnh (theo sách Quảng Dư Chí). Đời Trần, Trúc Lâm thiền sư dựng am ở đây, và trạng nguyên Lý Đạo Tái (tức sư Huyền Quang) sau khi từ chức trở về nhập thiền và trụ trì chùa Ân Tứ ở núi này. Triều Trần, quan Tư đồ Trần Nguyên Đán, ông ngoại của Nguyễn Trãi, thường ngâm thơ uống rượu ở núi Côn Sơn sau khi từ chức vì can gián Hồ Quý Ly chuyên quyền mà không được. Tác giả từng thừa hưởng cơ ngơi của ngoại tổ.

Bài ca này Nguyễn Trãi làm khi về nghỉ ở Côn Sơn, cạnh chùa Hun, nhân dịp sưu tập, sắp xếp tập thơ Băng hồ Ngọc hác tập của Trần Nguyên Ðán, ông ngoại mình.

Nguồn: Nguyễn Trãi toàn tập, Đào Duy Anh, NXB Khoa học xã hội, 1976

(http://www.thivien.net/viewpoem.php?ID=2010)